Boekbespreking

P. Kuijt, Calvijns levenswerk belicht vanuit zijn brieven. Deel I In Genève geroepen – Uit Genève verbannen – van Genève teruggeleid (98 biz.). Deel II Op de oefenschool in Straatsburg, Utrecht (De Banier) 1986 (110 bIz.).
Er verschijnen 14 delen. Bij intekening is de prijs ƒ 12,75 per deel. Losse delen ƒ 14,75.
Drie redenen heb ik om deze boeken bij u aan te bevelen. Punt één: sinds ik in mijn studietijd de brieven van Calvijn heb 'ontdekt', aarzel ik niet te zeggen dat deze epistolaire kunst (wie beoefent die nog in deze telefonaire tijd?) een ware bron is om Calvijns context, karakter en kerkelijk-theologische positie in de breedte en de diepte te leren kennen. Punt twee: sinds ik in mijn Driestar-tijd de heer P. Kuijt heb leren kennen als een geboren en getogen 'schoolmeester' in de respectvolle zin van het woord – die elke dag weer 'de meester' bleef toen hij allang manager van het grote Driestar-bedrijf geworden was – durf ik ook zonder de overige twaalf delen van deze serie nog te hebben gezien te zeggen, dat u hier leerstof aangereikt krijgt die qua inhoud goed gekozen en qua vorm ook goed verpakt is. Punt drie: deze manier van Calvijn-biografie biedt het grote voordeel, dat de historie voortdurend getoetst wordt aan de bronnen en de bronnen steeds belichting ontvangen vanuit de historie. Deze wisselwerking maakt de lectuur bijzonder boeiend en verrijkend. Ik zou alle Waarheidsvriendlezers, die toch geacht mogen worden uit de school van Calvijn te stammen, willen opwekken zich deze boeken eigen te maken, letterlijk en geestelijk. Voor de prijs hoeft u het dacht ik niet te laten: voor een ruiker rozen betaalt u al gauw hetzelfde bedrag, en déze bloemen staan lang! En voor de geïnvesteerde tijd hoeft u het evenmin te laten: een paar weekbladen vergen bijna evenveel uren en over het nuttig rendement van het één en het ander oordele men zelf.
A. de Reuver, Delft

R. Henkys, Christen in Oost-Duitsland, uitg. Boekencentrum, Den Haag, 1986, 107 pag., ƒ 13,90.
Voor ieder die kennis wil nemen van het kerkelijk leven in Oost-Europa, is goede informatie noodzakelijk. Evenwichtige, op feiten berustende voorlichting leert ons de werkelijke problemen zien waarvoor de kerk zich daar gesteld ziet. Henkys is een autoriteit op het gebied van de bestudering van het kerkelijk leven in de DDR en weet er boeiend over te vertellen. Naar aanleiding van een aantal radiouitzendingen verscheen het boekje in de Bondsrepubliek onder de titel: 'Gottes Volk im Sozialismus'. Het was een goede gedachte het te vertalen en uit te geven. A. C. Bronswijk zorgde voor een goed leesbare vertaling.
In een achttal hoofdstukken geeft Henkys ons een beeld van de mogelijkheden en moeilijkheden van de – evangelische – kerk in de DDR. Men neemt een unieke positie in het Oostblok in. Er is vrijheid voor diverse vormen van kerkewerk, maar die vrijheid moet telkens weer veroverd worden. Telkens stuit men op het verschil tussen wetgeving en politieke mogelijkheid. Al lezend krijg je steeds meer respect voor de leiding van de kerk, die zich door talloze problemen moet heenworstelen om het kerkewerk in stand te houden. Henkys signaleert verschillende interne zorgen voor de kerk: toenemende vergrijzing, secularisatie, het gevaar van afhankelijkheid van financiële steun uit West-Duitsland etc. Daarnaast zijn er echter velen, die zich actief inzetten voor het kerkewerk, ook al vraagt dat offers. Christen zijn heeft ook in de DDR een prijs. Naast het overzicht van de organisatie van de kerk en de verhouding kerk-staat, geeft Henkys ons ook een duidelijk beeld van de dagelijkse keuzes, die elke christen moet maken en de geestelijke conflicten, die dat meebrengt.
Toch heb ik de indruk, dat de antwoorden die Henkys geeft mager zijn. Hij richt zich te veel op de meest gangbare theologie binnen de kerk. de officiële lijn. Ik miste echter informatie over anderen, die leven in de traditie van het piëtisme en nog steeds de noodzaak van wedergeboorte en bekering prediken, bijvoorbeeld de 'Gemeinschaft'. In dat opzicht blijft het overzicht van Henkys te globaal. Voor een eerste kennismaking is dit boekje goed geschikt. De belangstellende lezer zal daarna zijn weg wel vinden naar de meer gedetailleerde literatuur. Daarom is het goed, dat achterin het boek een literatuurlijst is opgenomen. Naast het onlangs verschenen boekje van dr. Van Minnen (klein maar waardevol) wordt ook naar een publikatie verwezen van de Christelijke Vredesconferentie, die zoals bekend nogal sympathiek staat t.o.v. het communistische bewind. Daarom betreur ik het, dat niet verwezen wordt naar het voortreffelijke boek van dr. Hebly 'Kerk in het Socialisme'.
Het boekje is goed verzorgd uitgegeven. Nog enkele opmerkingen: op blz. 32 ontbreekt bij het overzicht van het aantal jongeren, dat aan de Jugendweihe deelneemt het %-teken; in de opsomming van cijfers op blz. 85 is een fout geslopen, die het geheel onbegrijpelijk maakt; zowel op blz. 38 als op blz. 78 wordt vermeld, dat veel huwelijken in vakantieplaatsen worden ingezegend. Tenslotte zou een andere titel juister zijn dan de kreet, die nu op het omslag staat. Op een begeleidend kaartje in het recensie-exemplaar had men al een andere titel ingevuld: Christen zijn in Oost-Duitsland. Misschien kan dat bij een eventuele tweede druk veranderd worden? Dat alles neemt mijn waardering voor dit boekje niet weg. Integendeel, voor een redelijke prijs krijgt iedere belangstellende een goede eerste informatie.
A. W. van der Plas

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen