STAAT EN MAATSCHAPPIJ
DE ONTNUCHTERING
't Was te verwachten, dat, met een Troonrede, waarin elk perspectief gemist wordt en met een Millioenennota, die op economischen sociaal terrein geen enkele aanwijzing over het te voeren beleid van het Kabinet-De Geer doet, maar over de Regeeringsplannen botweg zwijgt, de Sociaal-democraten — vakvereenigingsmannen en onderwijzers — ernstig zouden worden ontstemd.
Dat een Kabinet, dat de tering naar de nering wil zetten, er in een tijd van bezuiniging en van groote versobering niet aan denkt om dure economische en sociale maatregelen tot stand te brengen en zich van het doen van voorstellen dienaangaande onthoudt, valt voor een Sociaal-democraat, al is hij het er niet mee eens, te begrijpen, doch dat Socialistische Ministers, die verklaarden, dat door hun deelnemen aan de Regeering een nieuw tijdperk in het staatkundig leven van Nederland zijn intrede doet, aan de zoo gehate aanpassingspolitiek, die ook rnr. De Geer blijkbaar voorstaat, meedoen, daar kunnen de partijgenooten niet bij, dat is voor hen ten eenenmale onverklaarbaar.
Het Sociaal-Democratische Vak-Verbond maakte een program van actie op, dat de eischen van het Verbond inhield, te weten o. m. verkorting van den werktijd, ordening van het bedrijfsleven, betere zorg voor ouden van dagen, wettelijke vacantie met behoud van loon, verkleining van de leerlingenschaal, verbetering van het vak- en handelsonderwijs, enz. enz.
Dat program van actie werd den Minister van Financiën, mr. De Geer, toegezonden, nadat te voren de vraag was overwogen geworden, of de situatie, waarin ook ons land zich tengevolge van de internationale verwikkelingen bevindt, mede brengt, dat zou moeten worden afgezien van verbeteringen op sociaal en sociaal-economisch gebied, welke noodig of wenschelijk werden geacht. Deze vraag werd door het Verbond ontkennend beantwoord.
En eenmaal tot dit inzicht gekomen en het program van actie naar de Regeering, waarin twee geestverwanten van de leiders van het Vakverbond zitting hadden, verzonden, werd verwacht, dat het Kabinet zijn aandacht aan de verlangens van den modernen Bond zou geven.
Dat dit niet gebeurde, wekt thans ergernis en ontevredenheid.
Alles, zoo heet het in de Vakbeweging, het orgaan van den rooden Socialistischen Arbeidersbond, is beschikbaar voor de defensie, maar dat met geen woord in de Troonrede en de Millioenennota gerept is over rechtvaardige verlangens der arbeidersklasse, die in de periode 1914—1939 zich een plaats in het maatschappelijk leven heeft veroverd, dat hebben wij niet begrepen.
'Geen woord — zoo gaat het blad voort — noch in de Troonrede, noch in Millioenennota over een wettelijke regeling der vacanties ;
Geen woord over de schromelijk lange arbeidstijden van vele groepen arbeiders en werknemers ;
Geen woord over het herstel van het onderwijs of over de leniging van de nooden der ouden van dagen.
Daarom moet ons — mannen der Vakbeweging — de verklaring van het hart, dat de inhoud van Troonrede en Millioenennota beiden ons in niet geringe mate heeft teleurgesteld. Wij hadden — aldus de Vakbeweging — wat anders en beters verwacht.
Krasser nog dan het orgaan van den modernen Bond, schrijft De Bode, het lijfblad van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers. De redactie zegt, dat zij nog nooit na het optreden van een nieuw Kabinet zich tot schrijven gezet heeft onder den druk van een zoó diep gevoel van teleurstelling, als dat thans het geval is. Het ontzettende feit is b.v. het fatale „niets" voor het onderwijs.
Nu behoeft intusschen de teleurstelling en de ontevredenheid van Vakbeweging en Bode niet te verbazen.
De ontnuchtering van het demagogisch optreden der Sociaal-democraten moest toch eenmaal komen en die ontnuchtering zou er onmiddellijk zijn, wanneer Sociaal-democraten, door in een Kabinet te treden, mede verantwoordelijkheid gingen dragen.
Dan zouden de geestverwanten wel zien, dat regeeren iets anders is dan pot verteren en dat, wil de Staat der Nederlanden niet failliet raken, er orde op de financiën moet gesteld worden en blijven.
Dit ervaren thans ir. Albarda en dr. Van den Tempel.
De ontnuchtering zou echter nog niet zoo'n vaart nemen, want door schade en schande moeten de Sociaal-democraten maar wijs worden, ware het niet, dat het demagogisch optreden der Socialisten, het beloven van gouden bergen en het in het uitzicht stellen van luilekkerland, ook' nog niet een hoogst gevaarlijken kant had.
Wij bedoelen het rijp maken van de massa's ontevredenen, die zich in hunne verwachtingen, van wat de Sociaal-democratie geven zou, teleurgesteld zien.
De Sociaal-democraten zijn de gangmakers van het Nationaal-socialisme. Zij blazen wind in de zeilen van deze beweging.
Duitschland, Italië, Spanje en meer andere landen, geven daarvan het voorbeeld.
De teleurgestelden door de Sociaal-democraten in die landen gingen met massa's over naar het Nationaal-socialisme.
Aan dat gevaar staan wij ook hier in Nederland bloot, nu de Sociaal-democraten deel zijn gaan uitmaken van de Regeering.
Het is nog wel een begin, maar toch is het goed op het gevaar de aandacht te vestigen.
Een gewaarschuwd man geldt toch voor twee.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 oktober 1939
De Waarheidsvriend | 10 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 12 oktober 1939
De Waarheidsvriend | 10 Pagina's