Globaal bekeken

'Beste Hans,

In Trouw van 5 december jl. - Sinterklaas? - las ik je irritatie over de reactie van dr. Bas Plaisier namens de SOW-kerken inzake de nieuwe euthanasiewet - "er zijn grenzen overschreden die niet overschreden hadden mogen worden" - en daarbij je eigen pleidooi die wet te aanvaarden als ging het om het manmoedig aanvaarden van een verantwoordelijkheid waarvoor je als mens en zeker als gelovige niet moet weg lopen of je verschuilen achter een voor jouw idee totaal achterhaald godsbeeld.

De kwestie van het godsbeeld laat ik nu eerst maar rusten - ik zelf heb overigens altijd liever een beetje hard en rauw godsbeeld. Dat ljjkt me heel wat herkenbaarder in de baajerd van het leven dan een hier en daar gepropageerd soft godsbeeld, dat niets oplost of een meer rationeel filosofisch waartoe jij nogal neigt op gezag van dr. Drees c.s.
Mij gaat het in de eerste plaats om het nemen van die verantwoordelijkheid. Ik wil wel kwijt: van mij mag je die op dit punt wel wat meer nemen. Daarbij denk ik vooral aan die mensen die helemaal niet in staat zijn enige verantwoordelijkheid op zich te nemen. Misschien wel de meesten in onze stad. Menswaardig sterven is op zich nooit een probleem geweest, dat weten jij en ik. Er was altijd al zoiets als "iemand laten gaan" voor wie duidelijk het leven afliep. Oudere mensen of mensen ongeneeslijk ziek. Met de huidige mogelijkheden van pijnbestrijding kan inmiddels ook heel veel pijn verlicht worden. Maar dat kost wel tijd, zorg, aandacht en liefde. Of met een woord dat jou en mij lief is: compassie met mensen.
En juist op dat punt ontbreekt er ontzettend veel in onze maatschappij. Geen tijd, geen geld en geen aandacht. En al helemaal niet als je bij de onderkant van de maatschappij hoort. Daar vooral wemelt het van wegwerpmensen. Zij hebben niks te kiezen. Ze hebben geld noch tijd noch enige mogelijkheid van enige autonomie ook maar enig gebruik te maken. Heel, heel anders dan mensen als bijvoorbeeld dr. Brongersma. Of ook jij of ik. Wij hebben genoeg bagage en vrijheid bepaalde afwegingen te maken als ons leven afloopt. Intussen mag best gevraagd worden of een reden als "levensmoe" niet thuis hoort in het pakket van een verwend liberaal kind, dat nooit leerde wachten maar altijd meteen z'n zin wilde? Liefst vandaag nog. Zit je tegenwoordig in dat kamp? Dat kan ik me niet voorstellen.

Maar waar het mij om gaat: door de grens van euthanasie zo te verleggen, ga je echt over een grens. Door die laagdrempeligheid zal de sociaIe druk ontzettend toenemen op zwakke en zieke mensen. Die is nu al zo groot. Verhuizen naar Crooswijk wordt steeds eenvoudiger. Voor ouderen en verslaafden wiens leven geen cent meer waard is en voor wie niemand opkomt. Waarom zouden ouderen, die de tachtig gepasseerd zijn, nog verder leven? Van deze grensoverschrijdende wet zal heel veel Jan-met-de-pet en t.z.t. ook Ali in de straat slachtoffer worden. Nee, niet het type Femke Halsema of Boris Diettrich. Wel velen in de straatjes om mij heen. "Moeder, je ken tegenwoordig kiezen, hoor! Nie waar, dokter?" "Weken waken bij oma, mijnheer, dat hoeft tegenwoordig niet meer!" Ik kan je zo drie gevallen op noemen van dit jaar. Drie mensen alle drie zonder familie of kinderen. Boven de tachtig, ziek, ziekenhuis. "Er moet gepraat worden", zo heet het dan. Maar er is al besloten. "Voor de ene patiënt ga je, voor de ander niet!" (een arts in Ikazia). Heb je heel niet in de gaten hoe de oudere en zwakke mens verraden wordt door deze wet? Er is op het moment hoegenaamd geen enkele intellectuele moed voor nodig het standpunt in te nemen dat jij in Trouw ventileert. Heel Nederland denkt inmiddels zo en dat heeft er alles mee te maken dat de PvdA voorop maar ook GroenLinks Jan-met-de-pet - zonder enige zelfbeschikkingsmogelijkheid - al lang verraden heeft. Er is heel veel meer intellectuele moed voor nodig dr. Bas Plaisier een keer bij te vallen. Of mevr. Ross-van Dorp - ja, van het CDA, maar Hans Visser is toch niet bang een keer het CDA bij te vallen? Maar nu blaas je gewoon mee met heel liberaal Nederland.

Beste Hans, van iemand als jij verwacht ik gewoon meer dwarsigheid. En heel veel gevoel - compassie - voor mensen die niet kunnen beschikken over zichzelf. Over hen gaan anderen beschikken. Familieleden die zelf bij "levensmoe" al om een spuitje vragen. Ja, hoe lang denk jij dat die het uithouden bij een familielid in Dijkzigt? Of heb jij ineens zoveel vertrouwen in die zogenaamde toetscommissies, waarvan sommige artsen zelf voorop lopen met een spuitje? Voor hun getoets geef ik helemaal niks. Die dekken elkaar bij voorbaat. Tenslotte zitten ze in hetzelfde belangen- en geldcircuit. Van jou verwacht ik een pleidooi voor het leven. Met name voor mensen die in het oog van heel veel andere nette Nederlanders geen stuiver waard zijn. "Liever langer leven", schreef O. Jager indertijd. Op die lijn zit ik ook, vooral voor hen. Over menswaardig sterven zijn we het, denk ik, snel eens. Oud of nieuw godsbeeld, dat maakt op dit punt echt niets uit. Ook bij een oud godsbeeld gaat het om een God van mensen. Maar omdat het om mensen gaat, moet je Kamermeerderheden op dit soort punten diep wantrouwen. Maar wie zeg ik dat nu eigenlijk?
Overigens met hartelijke groet, ds. Piet de Jong, Delfshaven.'

v.d.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen