Boekbesprekingen

In een hoog tempo verschijnen boeken van Daniël de Waele, voormalig docent Nieuwe Testament in Brussel. Onlangs is Ontwakend Jodendom in dit blad gerecenseerd. Nu ligt er een ongeveer even dik boek voor mij, over het Nieuwe Testament en de geschriften uit de vroege kerk. Al een halve eeuw houdt de auteur zich intensief bezig met het Nieuwe Testament. Dat begon op zeventienjarige leeftijd, toen hij in een tweedehandsboekenwinkel een Nieuw Testamentje kocht. De Waele bespreekt in het eerste deel elk Bijbelboek, verduidelijkt waar de teksten vandaan komen en waarom de evangeliën, brieven en andere geschriften in het Nieuwe Testament te vinden zijn.

De auteur schrijft met kennis van zaken en doet dit ook op een toegankelijke manier. Hij sluit aan bij de breed aanvaarde historische-kritische benadering van de Bijbel. Dit licht hij toe in hoofdstuk 12, ‘De wetenschappelijke zoektocht naar wie Jezus werkelijk was’. Aan het eind van het overzicht noemt hij ook N.T. Wright, voormalig bisschop van de Anglicaanse kerk, en bekend geworden door zijn vele publicaties over Jezus. De Waele constateert dat evangelische christenen graag de boeken van Wright lezen. De Waele laat het onderzoek in kerkelijke kring grotendeels buiten beschouwing. De serie van Commentaar Nieuwe Testament, onder redactie van dr. J. van Bruggen, wordt niet genoemd. Deze serie wordt in Nederland volop gebruikt en is zelfs bij dezelfde uitgeverij verschenen. Ook allerlei Engelstalige literatuur waarin klassieke standpunten ingenomen worden, ontbreekt. Het resultaat is dat de evangeliën vrij laat gedateerd worden en er worden diverse bewerkingen aangenomen. Ook lijken andere auteurs verantwoordelijk voor een deel van de brieven van Paulus. In hoofdstuk 7 overheersen de menselijke aspecten van de canonvorming. Bij de bespreking van de overgeleverde tekst van het Nieuwe Testament laat hij duidelijke voorkeur blijken voor de oudste handschriften. Hij bekritiseert het feit dat de Herziene Statenvertaling gebaseerd is op latere handschriften.

Hierna komt deel twee van het boek, met aandacht voor de Apostolische Vaders, de eerste apologeten, de martelaarsakten en de apocriefen van het Nieuwe Testament. Voor veel lezers zal deze stof grotendeels onbekend zijn. Deze hoofdstukken bieden een toegankelijke introductie. Daarbij komen allerlei richtingen en stromingen aan de orde, ook de gnostiek. Diverse geschriften uit die tijd bevatten wonderlijke opvattingen en het is begrijpelijk dat de kerk daarvan afstand genomen heeft. Opvallend is trouwens hoeveel werken uit die vroege tijd verloren zijn gegaan.

Ten slotte nog iets over de titel van het werk van De Waele. Het heet ‘Heilige woorden’, maar onder die aanduiding vallen zowel de boeken van het Nieuwe Testament als allerlei latere kerkelijk aanvaarde en zelfs ketterse geschriften. Veel christenen geven de voorkeur aan een duidelijkere afbakening. Hoewel de auteur geraakt is door de woorden van Jezus, is de toon van het boek afstandelijk en blijft het aan de lezer om te bepalen wat hij doet met de overgeleverde geschriften.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen