Eigenwijze beesten

In 1 Petrus 5:2-3 houdt Petrus de oudsten aan wie hij schrijft drie tegenstellingen voor: 1) niet gedwongen, maar vrijwillig; 2) niet uit winstbejag, maar bereidwillig; 3) niet als mensen die heerschappij voeren over het erfdeel, maar als voorbeelden voor de kudde. Er staat ‘het erfdeel van de Heere’. Dat laatste is dus toegevoegd. Je kunt het ‘erfdeel’ ook lezen als ‘de kudde die aan u is toevertrouwd’ (NBV). Dan is het een beeld van het lot: je hebt er niet zelf voor gekozen, maar je bent ertoe geroepen. Het is de gemeente van Christus die aan jouw zorgen is toevertrouwd.

1) Theologie moet je niet studeren omdat het moet, maar omdat het mag! Dat geeft een innerlijke vrijheid en vreugde.

2) Je hoeft het ook niet te studeren om er beter van te worden. In de ICT kun je met een hbo-opleiding – als je een beetje goed bent – op jonge leeftijd al snel 70.000 euro per jaar verdienen.

3) Als de verleiding van het winstbejag er niet is, kan het verlangen om te heersen er misschien wel zijn. Bedenk dan dat je met een kudde te maken hebt.

Dat is geen vleiend beeld. Schapen zijn eigenwijze beesten, die moeilijk te hanteren zijn. Er is ongelooflijk veel geduld voor nodig.

Liefde

En dat schrijft Petrus, die altijd zo snel zijn woordje klaar had... Ongetwijfeld zal hij teruggedacht hebben aan het ontroerende moment bij het Meer van Galilea. Tot drie keer klonk het daar: ‘Houd je van Mij?’ Drie keer klonk er een opdracht: ‘weid Mijn lammeren’, ‘hoed Mijn schapen’ en ‘weid Mijn schapen’. Hoeden is kudderen en weiden is voedsel geven. Calvijn verbindt Jezus’ opdracht aan Petrus heel mooi met de vraag naar zijn liefde. Als Petrus echt van Hem houdt, dan wordt dat zichtbaar in de wijze waarop hij omgaat met de lammeren en schapen van Christus’ kudde. ‘Niemand zal volharden in de vervulling van dit ambt, tenzij de liefde van Christus het hart vervult.’ Christus is de enige Herder van de kerk en het enige ware Voedsel voor de ziel. Als de herders ‘hun ambt naar behoren en trouw willen vervullen, moeten zij beginnen met de liefde van Christus’. En als zij zorgen voor het heil van de kudde, dan zal ‘Hij dit beschouwen als een bewijs van hun vurige liefde voor Hem’. Calvijn gaat zelfs zo ver dat de gemeente – als het lichaam van Christus – Zijn plaatsvervanger op aarde is. De gelovigen zijn zo kostbaar ‘in de ogen van de Zoon van God dat zij Zijn plaats innemen als voorwerp van de liefde van de herders’.

Heilig moeten

Dat zijn grote woorden... Wie kan daaraan voldoen en een trouwe herder zijn? Het geheim is de onvoorwaardelijke liefde van Jezus en de liefde voor Hem. Waarom zou je theologie studeren? Omdat je van Jezus houdt, omdat Hij van jou houdt. Hij gaf Zijn leven voor jou en daarom geef je je leven terug aan Hem. Behandel Zijn schapen met de zorg en liefde die Hem toekomt. Is de liefde voor de Heere Jezus, Die gekomen is om verloren schapen te zoeken en te redden, niet ten diepste de motivatie om theologie te studeren? Hij Die met Zijn kostbaar bloed betaald heeft voor al onze zonden. We hebben Hem lief omdat Hij ons eerst heeft liefgehad.

Daarom benadrukt Petrus dat je moet oppassen voor dwangmatige arbeid, een soort ‘heilig moeten’. Dat is vaak een teken van innerlijke onvrijheid, van een verkeerde motivatie. De bijwoorden ‘vrijwillig’ en ‘bereidwillig’ betekenen zoiets als ‘welbewust’ en ‘van harte’ en ‘gereed’. Je bent er klaar voor. Je bent beschikbaar. ‘Zie hier ben ik, zend mij...’

Dat is wel een oefening in zelfverloochening. Je hebt met mensen te maken. Maar kijk in ieder geval naar al die mensen, ook de lastigste exemplaren, vanuit het perspectief van Christus, met de innerlijke bewogenheid waarmee Hij naar de mensen keek. Volgens Calvijn moeten ‘de herders zo dicht mogelijk bij het volk komen en – als zij willen dat zij meegaand zijn – zich als het ware zoveel mogelijk conformeren aan hun capaciteiten. Deze spreuk blijkt steeds weer waar te zijn: “Wil je geliefd zijn, wees dan liefdevol.”’

Opperherder

Het beeld van de Herder heeft ook betrekking op het einde van de tijd (eschatologisch). Dat is natuurlijk ingegeven door de oudtestamentische verwachting van de Messias uit het geslacht van David: de koning als Herder. Petrus schrijft er ook over: ‘Want u was als dwalende schapen; maar u bent nu bekeerd tot de Herder en Opziener van uw zielen.’ (1 Petr.2:25) En in het laatste hoofdstuk opnieuw: ‘En als de Opperherder verschijnt, zult u de onverwelkbare krans van de heerlijkheid verkrijgen.’ (5:4)

Petrus geeft het door. Hij was getuige van het lijden van Christus. Hij had Hem gezien als het Lam van God. Hij had samen met Andreas, zijn broer, de stem van Jezus gehoord: ‘Kom achter Mij aan, en Ik zal maken dat u vissers van mensen wordt. En zij lieten meteen hun netten achter en volgden Hem.’ (Mark.1:17-18) Hij had als een van de schapen de stem van de goede Herder gehoord. Nu stelt Petrus zich aan ons voor als ‘medeouderling en getuige van het lijden van Christus en deelgenoot van de heerlijkheid die geopenbaard zal worden’ (1 Petr.5:1). Straks komt de Opperherder en dan zullen we de onverwelkbare krans van de heerlijkheid krijgen.

Geheim

De tijd is kort. Ons leven is kwetsbaar. De theologiestudie moeten we daarom zien in het licht van het gebed: Uw rijk kome. Regeer ons zo door Uw Woord en Uw Geest, dat wij ons hoe langer hoe meer aan U onderwerpen; bewaar Uw kerk en breid haar uit; vernietig de werken van de duivel en elke macht die zich tegen U verheft, evenals alle boze plannen die tegen Uw heilig Woord beraamd worden; totdat de volkomenheid van Uw rijk aanbreekt, wanneer Gij alles zult zijn in allen (HC 48.123).

Daar doe je het allemaal voor. Dat is het geheim van de christen als pelgrim: de overdenking van het toekomende leven.

Gebed voor herders

Wij bidden ook, o trouwe Vader en Heiland, voor allen die U tot herders van Uw gelovige volk hebt gewijd, aan wie U de zorg voor de zielen en de bediening van het heilig Evangelie hebt toevertrouwd. Richt en leid hen door de Heilige Geest, opdat zij trouwe en loyale dienaren van Uw heerlijkheid mogen zijn, met maar één doel: dat alle arme, dwalende en verloren schapen worden verzameld en teruggebracht tot de Heer Jezus Christus, de Opperherder en Prinsbisschop, zodat zij dagelijks in Hem groeien en toenemen tot alle gerechtigheid en heiligheid.

Wilt U daarentegen alle kerken bevrijden van de muilen van de razende wolven en van alle huurlingen die hun eigen ambitie of winst nastreven, maar nooit de verhoging van Uw heilige naam alleen, noch het heil van Uw kudde.

Gedeelte van een gebed uit de liturgie in Straatsburg (1545)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen