Boekbespreking

De naam en het werk van de christelijkhistorische politicus dr. J.Th. de Visser (1857-1932) raakten na de Tweede Wereldoorlog in de vergetelheid. Illustratief hiervoor is dat zijn borstbeeld verplaatst werd van een openbaar plantsoen in het centrum van Den Haag naar de tuin van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Daarom is het een goede zaak dat prof. dr. J. ( Jan) de Bruijn met zijn biografie de schijnwerpers richt op deze bijzondere politicus. Het is mooi dat hij De Visser op deze manier, zoals de biograaf schrijft, meer aandacht wil geven dan hem tot dusver in de geschiedschrijving ten deel is gevallen.

De Bruijn stelde zich ten doel om met een beknopt levensverhaal een indruk te geven van het leven en werk van De Visser en de tijd waarin hij leefde. Dat doel heeft hij royaal behaald. Het boek leest bovendien prettig. De auteur weet het karakter en de veelzijdigheid van De Visser in beeld te brengen zonder in persoonsverheerlijking te vervallen. De lezer doet daarbij ook nog eens veel interessante wetenswaardigheden op, zoals dat de Gouden Koets vervaardigd is door de voorloper van de huidige racewagenfabrikant Spyker. En wie kent het verhaal dat het ontstaan van het ministerie van Onderwijs te maken had met protestantse vrees voor de politieke dominantie van katholieken?

Bijzonder blijft ook dat een hervormde politicus en predikant, gevormd door het pathos van een orthodoxe hoogleraar theologie, een wijdings rede hield bij de opening van de Olympische Spelen.

Deze biografie is niet alleen voer voor geschiedenisliefhebbers, maar kan ook in de huidige tijd waardevolle perspectieven en inzichten bieden. Hoe sterk de huidige situatie verschilt van die van De Visser, blijkt bijvoorbeeld uit de kerkelijke praktijk van steden als Rotterdam en Amsterdam in de vooroorlogse jaren. Toch blijft er bij alle verandering ook continuïteit. De auteur benoemt terecht dat De Visser een representant is van de christelijke traditie die bepalend is geweest voor de Nederlandse geschiedenis. Het is belangrijk om die traditie te kennen, omdat ze van nut kan blijven bij maatschappelijke en politieke herbronning en kerkelijke oriëntatie. Herkenbaar is helaas nog steeds hoezeer kerkscheuringen, discussies over historisch-kritisch onderzoek van de Bijbel en een positieve visie op cultuur scheiding kunnen maken tussen orthodoxe tijdgenoten.

De Bruijn eindigt met een reflectie op het domineesland van weleer. Met zijn inzet als geleerde, politicus, onderwijshervormer en sociaal voorman kan De Visser geen maatstaf zijn voor dominees van nu. Voor dominees die zich echter al te zeer in het kerkelijke domein opsluiten, mag dit boek zeker wel een aansporing zijn tot meer maatschappelijke betrokkenheid. De Visser meende dat hij met zijn bezigheden slechts het nederige werk van de leviet verrichtte. De Savornin Lohman antwoordde hem in dankbaarheid dat de leviet in de wereld menigmaal hoger stond dan een priester.

Het boek is verrijkt met een aantal foto’s die de lezer ook visueel een inkijkje geven in de vergeten wereld van De Visser.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen