Nahum lezen ná Nahum

In het eerste artikel hebben we op hoofdlijnen gekeken naar de inhoud en de strekking van het profetenboek dat de naam draagt van ene Nahum uit Elkos. We zagen dat de strekking kort en kernachtig verscholen ligt in deze persoonsnaam en plaatsnaam: God is streng (Elkos) en dat is troostrijk (Nahum). In het tweede artikel hebben we ingezoomd op het godsbeeld van Nahum: Nahums God is een Wreker (voor vijanden) én een Vesting (voor vrienden). Niet ondanks dat Hij de Heere is, maar juist omdat Hij de Heere is, de God van het verbond. In dit laatste artikel trekken we lijnen naar het Nieuwe Testament, de actualiteit en de prediking.

Wereldmacht

In het Nieuwe Testament staan geen rechtstreekse verwijzingen naar het Bijbelboek Nahum. Tegelijk is er volgens mij zeker wel sprake van indirecte lijnen naar het Nieuwe Testament. Te denken valt dan met name aan de Openbaring aan Johannes. Meerdere beelden en gedachten die we in Nahum tegenkomen, keren terug in Openbaringen. In zowel Nahum als Openbaringen gaat het bijvoorbeeld over een wereldmacht die vijandig staat tegenover God. Een wereldmacht die in beide boeken wordt gekarakteriseerd als een hoer en een stad. Vergelijk, voor wat betreft de karakterisering als hoer, Openbaringen 17:1-5 maar eens met Nahum 3:4.

In beide Bijbelboeken wordt de vijandige wereldmacht verpletterend verslagen. Waarna God een boodschapper het goede laat boodschappen én vrede laat horen. In Openbaringen 18:1-2 lees ik namelijk: “Hierna zag ik een andere engel neerdalen uit de hemel. Hij had grote macht, en de aarde werd verlicht door zijn heerlijkheid. En hij riep uit met krachtige stem: “Zij is gevallen, zij is gevallen, het grote Babylon.” Vergelijk dat eens met Nahum 1:15: “Zie op de bergen de voeten van hem die het goede boodschapt, die vrede laat horen!” Die goede boodschap van vrede kan toch niet anders zijn geweest dan: “Zij is gevallen, zij is gevallen, het grote Ninevé!” Want alléén daardoor zal er troost voor Juda zijn. God is streng voor Ninevé en juist dát is troost voor Juda!

Actualiteit

Kunnen we vanuit het Bijbelboek lijnen trekken naar de actualiteit, zonder Nahum daarbij te overvragen? En dan doel ik met name op de actualiteit in en rondom Israël sinds 7 oktober 2023. Ik meen van wel. Niet omdat de dingen die in onze dagen gebeurd zijn of aan het gebeuren zijn al beschreven staan in Nahum, maar wel omdat de kernboodschap van Nahum een boodschap van alle tijden is én omdat de God van Nahum in eeuwigheid Dezelfde is!

Daarmee spreken de namen Nahum en Elkos ook in 2025 nog steeds boekdelen: God is streng voor Zijn vijanden én dat is troostrijk voor Zijn verbondsvolk. Tegelijk behelst Nahum ook een kritische spiegel voor dat verbondsvolk: nergens in dit hele profetenboek draagt het verbondsvolk zelf bij aan haar verlossing. Ze is echt volledig afhankelijk van wat haar Verbondsgod doet (1:9).

Het boek Nahum bevat dan ook zeker geen aanleiding voor het verbondsvolk om het recht in eigen hand te nemen. Integendeel: het behelst de oproep om te schuilen bij de Heere, de God van het verbond, op de dag van de benauwdheid (1:7) en het geheel aan Hem over te laten. In het vertrouwen dat de Heere Zijn volk weer een goede boodschap van vrede zal laten horen (1:15), namelijk dat Hij de glorie van Jakob zal herstellen, zoals de glorie van Israël (2:2).

Spiegel

Als we vanuit hetgeen we hebben opgediept uit het profetenboek Nahum lijnen trekken naar de hedendaagse prediking, dan dringt zich één vraag direct aan ons op. Staan wij, en dan doel ik op zowel predikers als hoorders, in de prediking wél open voor het godsbeeld van Nahum? Mag het in de prediking anno 2025 nog gaan over een God die tegelijk Wreker én Vesting is? Een God die Zijn vrienden verlost, maar Zijn vijanden en tegenstanders veroordeelt? Een God Die de schuldigen zeker niet voor onschuldig houdt, omdat Hij Zijn toorn handhaaft? Een God voor Wiens gramschap niemand uit eigen kracht en eigen beweging kan standhouden? Zo houdt het profetenboek Nahum een kritische spiegel voor aan onze hedendaagse prediking.

Drie beelden

Tegelijk liggen er in Nahum ook positieve aanknopingspunten voor de hedendaagse prediking, wel voornamelijk indirect. Ik doel op het beeld van de vreugdebode (1:15), de leeuw (2:11-13) en de herders (3:18). Vanuit deze drie beelden kunnen er lijnen worden getrokken naar Christus.

Vanuit het beeld van de vreugdebode (Nahum 1), die over de bergen snelt om het goede te boodschappen en vrede te laten horen, kan de lijn doorgetrokken worden naar Christus als dé Vreugdebode in eigen Persoon. Hij heeft op de heuvels van Juda, en dan met name die rondom Jeruzalem, het goede geboodschapt en vrede laten horen. Vrede door Hem tot stand gebracht.

Vanuit het beeld van de leeuw (Nahum 2), waarmee in Assyrische teksten de koning van Assyrië veelal wordt bedoeld, kan er gespiegeld worden met Christus als de Leeuw van Juda. Dan moet het enorme verschil tussen beide wel duidelijk worden: waar de leeuwen van Assyrië druk waren met het verscheuren, wurgen en roven van vijanden, liet de Leeuw van Juda Zichzelf – bij wijze van spreken – verscheuren, wurgen en beroven vóór vijanden (Rom. 5:10).

En vanuit het beeld van de Assyrische herders (Nahum 3), die sluimerden en terneerlagen en niet in staat waren het verstrooide volk bijeen te brengen, kan gewezen worden op Christus als de Goede Herder, die nooit sluimert of slaapt én Die Zijn gemeente vanaf het begin van de wereld tot aan het einde toe vergadert, beschermt en onderhoudt (Heidelbergse Catechismus v/a 54).

En doet heel het profetenboek Nahum ons niet reikhalzend uitzien naar de wederkomst van de Heere Jezus Christus, Die een eind zal maken aan al het kwaad en een nieuwe tijd inluidt? Een tijd waarin de eerste dingen zijn voorbijgegaan en God alle dingen nieuw maakt (Op. 21:4-5).

Tot slot

We begonnen dit drieluik met de constatering dat het boek Nahum voor velen onontgonnen dan wel braakliggend terrein is. Ik kan niet anders concluderen dan dat dát echt een gemis is. Voorgangers zou ik dan ook willen oproepen om dit Bijbelboek niet stelselmatig links te laten liggen, ook al ontbreekt het in de kerkelijke leesroosters en is er in homiletische literatuur weinig over te vinden. Ons allen wil ik aansporen om in onze persoonlijke omgang met God ook over dit Bijbelboek te mediteren. Om het met een kerkelijk gezang te zeggen: “Een rijke schat van wijsheid schonk God ons in Zijn Woord.” Inclusief het boek van ene Nahum uit Elkos.

Driedelige serie over het bijbelboek Nahum

1. God is streng, dat is troostrijk

2. Het godsbeeld van Nahum

3. Nahum lezen ná Nahum

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen