
Calvijn over Gods beloften (8)
Belofte en gebed
'Het gebed is een zekere samenspreking der mensen met God, waardoor zij, het heiligdom des hemels binnengegaan zijnde. Hem over Zijn beloften in eigen persoon aanspreken.' In deze definitie van het gebed, zoals die te vinden is in Institutie III, 20, 2 l ...

Gemeenteopbouw rondom het Woord (3)
De term gemeenteopbouw is zo langzamerhand niet meer weg te denken. In betrekkelijk korte tijd is deze gemeengoed geworden in het kerkelijk jargon. Een groot aantal boeken en artikelen verscheen over dit onderwerp. Aan de meeste theologische faculteiten en hogescholen is het een afzonderlijke vak ...

Bidden in en met de Psalmen (slot)
Worden alle gebeden die we in het Psalmboek tegenkomen verhoord? De vraag stellen is haar beantwoorden. Wie ook maar enigszins thuis is in het Psalter weet dat de weg van het gebed niet altijd over rozen gaat, maar soms door barre wildernissen en langs duizelingwekkende ravijnen voert. Bidden is ...

Calvijn over Gods beloften (7)
Belofte en ervaring
De vorige artikelen over de Christusgemeenschap en over de verzegeling hebben reeds duidelijk gemaakt, hoezeer Calvijns theologie, ondanks een opmerkelijke geloofszakelijkheid een door en door existentiële theologie is. Door de verzegeling met de Gees ...

Kanttekeningen bij vijftig jaar Staat Israël
Op 2 april jl. was er op het Wartburg College te Rotterdam een schoolavond naar aanleiding van het vijftigjarige jubileum van de joodse staat. Het was een avond om nooit te vergeten. De organisatie was tot in de puntjes verzorgd. Wanden waren behangen met Israel-posters. In diverse lokalen waren ...

Calvijn over Gods beloften (11)
Belofte en Sacrament
In zijn talloze geschriften heeft Calvijn in de loop der tijd een groot aantal omschrijvingen van de sacramenten gegeven. Enkele daarvan, die in het verband van ons onderzoek het meest relevant zijn, geven wij hier door. In de Catechismus van Genève ...

Calvijn over Gods beloften (6)
Belofte en verzegeling (vervolg) In het vorige artikel stelden we vast, dat onder verzegeling door Calvijn verstaan wordt het vastmaken van de beloften in het hart van de gelovige door de Heilige Geest. De verzegeling van de promissio heeft, met andere woorden, all ...

Gemeenteopbouw rondom het Woord (2)
Hoe en waar beginnen we met gemeenteopbouw? Het is niet verstandig om Lukraak aan de slag te gaan. Bovendien is het nog minder aan te bevelen om achter het zoveelste model voor gemeenteopbouw dat zich aandient aan te hollen. Wat dat betreft is er de laatste tijd aanbod te kust en te keur: het Wil ...

Martin Bucer, een vergeten reformator (3)
Twist rond het avondmaal
Niet alleen met rooms-katholieken en Dopersen is Bucer in de slag geweest. Tot zijn grote verdriet dreigde ook een breuk in de protestantse gelederen. De verschillende opvattingen ten aanzien van het Heilig Avondmaal vormden een splijtzwam die he ...

De Schotse verbondsleer (4)
Algemene en bijzondere beloften Nog één keer kom ik terug op het onderscheid, dat ds. Harinck in navolging van o.m. S. Rutherford maakt tussen algemene beloften, die voor iedereen gelden en speciale beloften die alleen de uitverkorenen aangaan. Daarvan vinden wij, ...